Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!
Μήνυμα των γυναικών καρδιο-ογκολόγων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας
Η σύγχρονη αντινεοπλασματική θεραπευτική(χειρουργική, φαρμακευτική και ακτινοθεραπευτική ) έχει αλλάξει ολοκληρωτικά την επιβίωση των ασθενών με καρκίνο του μαστού μειώνοντας κατά 40% τη θνησιμότητα συγκριτικά με προηγούμενες δεκαετίες.
Η έγκαιρη διάγνωση, η εξέλιξη των διαγνωστικών μεθόδων και η πρόοδος στη συστηματική θεραπεία έχουν επιτύχει ικανοποιητικά ποσοστά πλήρους ίασης ακόμα και σε περιπτώσεις προχωρημένης νόσου λόγω εισαγωγής στη θεραπευτική φαρέτρα νέων χημειοθεραπευτικών ,στοχευμένων και ορμονικών παραγόντων ,μετατρέποντας συχνά ακόμα και το μεταστατικό καρκίνο του μαστού σε χρόνια νόσο.
Την αυξανόμενη θεραπευτική ανταπόκριση όμως ,συνοδεύει αύξηση της καρδιοτοξικότητας που επάγεται από τις αντινεοπλασματικές θεραπείες με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η συνολική πρόγνωση των ασθενών που πλέον εκτίθενται σε αυξημένο κίνδυνο πρώιμων ή όψιμων καρδιαγγειακών επιπλοκών.
Η προληπτική αντιμετώπιση , η πρώιμη ανίχνευση και η θεραπευτική διαχείριση των ασθενών με καρκίνο που εμφανίζουν καρδιοτοξικότητα από τη θεραπεία που έχουν λάβει για την νεοπλασματική τους νόσο αποτελούν αντικείμενο της Καρδιο-Ογκολογίας ,μιας νέας υπο-ειδίκευσης της Καρδιολογίας.
Ως γυναίκες καρδιολόγοι εξειδικευμένες στην Καρδιο-Ογκολογία και έχοντας εργαστεί επί μακρόν σε μεγάλα Ογκολογικά Νοσοκομεία της Ελλάδος και του Εξωτερικού με πλήρως Οργανωμένες Μονάδες Καρδιο-Ογκολογίας
θα θέλαμε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας (8/3/2020)
να αποστείλουμε μήνυμα συμπαράστασης και ενημέρωσης στις γυναίκες ασθενείς, φίλες και συγγενείς που δίνουν τη δύσκολη μάχη κατά του ισχυρού αυτού εχθρού που όμως δεν είναι αήττητος. Θα θέλαμε να κομίσουμε μηνύματα αισιοδοξίας και συμπράττοντας τελεσφόρα με τους κύριους θεράποντες ογκολόγους ,ακτινοθεραπευτές και χειρουργούς να προλάβουμε και να αντιμετωπίσουμε τις παρενέργειες της αντινεοπλασματικής αγωγής από το καρδιαγγειακό σύστημα.
Οι παρενέργειες αυτές αφορούν κυρίως στην εμφάνιση ασυμπτωματικής δυσλειτουργίας της αριστεράς κοιλίας που αν ανιχνευτεί εγκαίρως είναι αναστρέψιμη και καρδιακής ανεπάρκειας .Ωστόσο μπορεί να επισυμβούν αρρυθμίες, υπέρταση ,οξέα στεφανιαία σύνδρομα και θρομβοεμβολικά επεισόδια. Ο κίνδυνος καρδιοτοξικότητας ποικίλλει και εξαρτάται αφ’ενός από την τυχόν προυπάρχουσα καρδιοπάθεια (καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσο ) και την ύπαρξη προδιαθεσικών παραγόντων όπως η παχυσαρκία,ηυπέρταση, το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης , η δυσλιπιδαιμία και αφ’ετέρου από το είδος και τη δόση της θεραπείας στην οποία θα υποβληθεί η ασθενής.
Πιο συγκεκριμένα σε μεγάλο κίνδυνο εμπίπτουν οι ασθενείς που θα λάβουν 1.υψηλή δόση ανθρακυκλινών>=250 mg/m2, 2.υψηλή δόση ακτινοθεραπείας > 30 Gy ,εάν η καρδία συμπεριλαμβάνεται στο υπό ακτινοβόλησιν πεδίο, 3.συνδυασμό χημειοθεραπείας με ανθρακυκλίνεςκαιακτινοθεραπείας .
Όταν σχεδιάζεται να χορηγηθούν χαμηλότερες των 250 mg/m2 δόσεις ανθρακυκλινών σε δυνητικά υψηλό κίνδυνο καρδιοτοξικότητας ανήκουν οι γυναίκες που 1.θα λάβουν ακολούθως θεραπεία με το μονοκλωνικόαντίσωμα τραστουζουμάμπη (Herceptin) 2.είναι άνω των 60 ετών 3.έχουν πολλαπλούς (>2) από τους προαναφερθένετες παράγοντες κινδύνου(υπέρταση,κάπνισμα) 4. έχουν οριακή λειτουργικότητα της αριστεράς κοιλίας προ της λήψης της ογκολογικής θεραπείας.
Οι ασθενείς αυτές θα πρέπει να παρακολουθούνται πριν ,κατά τη διάρκεια και 6 και 12 μήνες μετά το πέρας της θεραπείας τους ανά τακτά διαστήματα από εξειδικευμένο καρδιο-ογκολόγο. Η παρακολούθηση γίνεται με πλήρη κλινική εξέταση,Ηλεκτροκαρδιογράφημα και Υπερηχογράφημα προς αξιολόγηση του κλάσματος εξώθησης αλλά και των λοιπών καρδιακών δομών (βαλβίδων,περικαρδίου) ενώ η συχνότητα αυτής καθορίζεται ανάλογα με το ατομικό επίπεδο κινδύνου ή την θετικοποίηση πρωίμων ευαίσθητων δεικτών. Ισχυρή ένδειξη έχει η διενέργεια υπερηχογραφήματος προ της έναρξης της αγωγής για να υπάρχει συγκριτική μελέτη αναφοράς. Κομβική επίσης σημασία έχει η υιοθέτηση υγιεινοδιαιτητικώνκανόνων, η ήπια σωματική άσκηση ,η απώλεια βάρους ,η άμεση διακοπή του καπνίσματος και η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, του σακχάρου και των λιπιδίων του αίματος στα φυσιολογικά όρια.
Εάν χρειαστεί ο καρδιο-ογκολόγος θα υποδείξει εξετάσεις που θα προσφέρουν επιπρόσθετη διαγνωστική πληροφορία (πχ. μαγνητική τομογραφία καρδίας ). Η συχνή παρακολούθηση θα οδηγήσει στην έγκαιρη διάγνωση της καρδιοτοξικότητας και την χορήγηση καρδιοπροστατευτικών φαρμάκων. Παράλληλα μπορεί να συζητηθεί με τον ογκολόγο χορήγηση εναλλακτικής λιγότερο καρδιοτοξικής αντινεοπλασματικής θεραπείας εάν υπάρχει και παρέχει παρόμοια αντινεοπλασματικήαποτελεσματικότητα ενώ όταν εμφανιστεί συμπτωματική καρδιακή ανεπάρκεια θα πρέπει να θεραπευτεί άμεσα σύμφωνα με τις τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην ανάγκη για μακροχρόνια παρακολούθηση των ασθενών με καρκίνο μαστού με προφίλ υψηλού κινδύνου που έλαβαν ακτινοθεραπεία προς την κατεύθυνση της ανίχνευσης στεφανιαίας νόσου.
Στα Oγκολογικά Νοσοκομεία ΓΑΝΠ Μεταξά , ΓΟΝΚ Άγιοι Ανάργυροι στην Αθήνα και στο ΘεαγένειοΝοσοκομείο Θεσσαλονίκης λειτουργούν οι πλέον σύγχρονες οργανωμένες μονάδες Καρδιο-Ογκολογίας .
Συνιστάται πριν από την έναρξη της θεραπείας για τον καρκίνο του μαστού οι ασθενείς να υποβάλονται σε αρχική εκτίμηση από τους ειδικούς καρδιο-ογκολόγους,οι οποίοι θα σκιαγραφήσουν το προφίλ κινδύνου για τυχόν καρδιοτοξικότητα και συνεπακόλουθα θα συστήσουν τον τρόπο και τη συχνότητα της καρδιολογικής παρακολούθησης .Επίσης ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση πρέπει να έχουν οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους διότι η συχνή καρδιο-ογκολογική παρακολούθηση θα οδηγήσει στην πρώιμη ανίχνευση της καρδιοτοξικότητας και την χορήγηση καρδιοπροστατευτικών φαρμάκων με συνέπεια την αναστρεψιμότητα της καρδιακής δυσλειτουργίας.
Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι ο πυλώνας της διαχείρισης τόσο των ογκολογικών νοσημάτων όσο και των καρδιαγγειακών τους παρενεργειών ή εκδηλώσεων. Η διασφάλιση ενός υγιούς καρδιαγγειακούς συστήματος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της αντικαρκινικής θεραπείας και η αποφυγή των καρδιαγγειακών παρενεργειών θα μεγιστοποιήσει την αποτελεσματικότητά της παρέχοντας τη βέλτιστη πιθανότητα για επιβίωση στις γυναίκες με καρκίνο του μαστού με παράλληλη αναβάθμιση της ποιότητα ζωής .
Την 8η Μαρτίου τιμάμε τη Γυναίκα που δίνει τον προσωπικό της και συλλογικό αγώνα για τη στήριξη της οικογένειας, την αναβάθμιση της κοινωνίας και την ευημερία της πολιτείας. Προτείνουμε την έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση και πρόληψη αναφορικά με τον καρκίνο του μαστού και τις παρενέργειες από το καρδιαγγειακό σύστημα που επιφέρει η θεραπεία αυτής της νόσου, προκειμένου να διασφαλιστεί η υψηλής ποιότητας παροχή Υπηρεσιών Υγείας στη σύγχρονη Γυναίκα.
Η ομάδα γυναικών Καρδιο-Ογκολόγων των Ογκολογικών Νοσοκομείων
Μιχαλοπούλου Έλενα-Διοτίμα (ΓΑΝΠ Μεταξά τηλ 213 2079219)
Αγγελοπούλου Έλενα (ΓΟΝΚ Άγιοι Ανάργυροι τηλ 210 3501324)
Κουκουλίτσα Βάσια ( Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης τηλ 231 0898420-22)
