Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ: ΤΣΙΑΟΥΣΗ ΔΗΜΗΤΡΑ
Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θα φιλοξενήσει για λίγες παραστάσεις, στο πλαίσιο της περιοδείας της, «ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΗΣ ΙΩΝΙΑΣ» που βασίζεται στα ιστορικά γεγονότα της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Αυτό το θεατρικό διαμάντι απαρτίζεται από πέντε ταλαντούχους ηθοποιούς, που μέσα από είκοσι περίπου προσωπικά ημερολόγια στρατιωτών που πολέμησαν εκείνη την εποχή αφηγούνται τα δεινά του πολέμου, κοιτώντας την ιστορία, με διαφορετική ματιά. Οι ηθοποιοί Τάσος Τζιβίσκος, Κώστας Κουτρουμπής, Βασίλης Καλφάκης, Μάρκος Γέττος και Βικτώρια Φώτα έρχονται σε μια κοινή συνέντευξη για να μας δώσουν μια γεύση…
Η παράσταση «ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΗΣ ΙΩΝΙΑΣ» ταξιδεύει εκτός Αθηνών και φτάνει μέχρι το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Πώς νιώθετε για την μεγάλη ανταπόκριση του κοινού;
Βασίλης Καλφάκης: Χαρά και ελπίδα. Η παράσταση αυτή χτίστηκε με αφορμή μία από τις πιο επώδυνες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Αυτό που πιστεύω μετέδωσε στο κοινό είναι ένα βαθύ ερώτημα γύρω από την φρίκη του πολέμου και όχι μία ακόμη μελοδραματική απεικόνιση του ξεριζωμού.
Βικτώρια Φώτα: Η ανταπόκριση είναι πράγματι συγκινητική. Δεν μπορεί παρά να μας δίνει χαρά και να μας κάνει να αισθανόμαστε ικανοποιημένοι επειδή ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα γίνεται αντικείμενο συζήτησης σε μια μεγάλη ηλικιακή γκάμα θεατών.
Μάρκος Γέττος: Η χαρά μας είναι μεγάλη γιατί πρόκειται για μια παράσταση που αγαπήσαμε και πόσο μάλλον που αγκάλιασε το κοινό.
Κώστας Κουτρουμπής: Πάντα είναι ευχάριστο να ανταποκρίνεται το κοινό, κι όταν η παράσταση επικοινωνήσει με τον κόσμο για τον ηθοποιό είναι η μεγαλύτερη χαρά.
Τζιβίσκος Τάσος: Χαίρομαι πολύ που το ένστικτο μου για το πως θα πάει αυτή η παράσταση δεν λάθεψε. Είναι πάντα ωραίο να αναγνωρίζεται η δουλειά σου, πόσο μάλλον μια δουλειά που αγαπάς ιδιαίτερα. Ελπίζω ο κόσμος να συνεχίσει να δείχνει το ίδιο κ περισσότερο ενδιαφέρον για το όνειρο της Ιωνίας και η παράσταση αυτή να πάει παντού και να τη δουν όσο περισσότεροι γίνεται.
Αυτό που πιστεύω μετέδωσε στο κοινό είναι ένα βαθύ ερώτημα γύρω από την φρίκη του πολέμου και όχι μία ακόμη μελοδραματική απεικόνιση του ξεριζωμού.
Τι σας γοητεύει ιδιαίτερα στην παράσταση? Ποια θεωρείτε ότι είναι τα στοιχεία που συντέλεσαν στην επιτυχία και ανταπόκριση παράστασή;
Βικτώρια Φώτα: Αυτό που με γοητεύει προσωπικά είναι το γεγονός ότι οι αφηγήσεις αυτές καταγράφουν τα προσωπικά βιώματα απλών καθημερινών ανθρώπων, που αποκτούν σταδιακά μια οικουμενική διάσταση.
Βασίλης Καλφάκης: Αυτό που με γοητεύει στην παράστασή μας είναι η συνθήκη του «ανοιχτού πεδίου» πάνω στην οποία χτίστηκε. Δεν κληθήκαμε να παίξουμε ρόλους με ένα κλειστό εγωκεντρισμό αλλά να ξετυλίξουμε το μεγάλο θέμα του έργου. Πιστεύω πως το κοινό σε αυτή την κοινή ερμηνευτική λειτουργία ανταποκρίνεται.
Κώστας Κουτρουμπής: Το ίδιο το θέμα νομίζω ειναι που γοητεύει , εξάλλου ζούμε σε μια χώρα που έχει ιδιαίτερη σχέση με το παρελθόν της, ειδικότερα με όσα την πονάνε.
Μάρκος Γέττος: Το κείμενο του Αντώνη Κυριακάκη είναι μεστό και εγκολπώνει στο πυρήνα του την θεατρική γραφή με τρόπο που δεν περιμένεις τι θα γίνει παρακάτω. Αυτό από μόνο του είναι ένα πολύ δυνατό χαρτί για τον ηθοποιό, να ξέρει τι παίζει. Παράλληλα η χημεία μεταξύ μας είναι το στοιχείο που ξεχωρίζω και με γοητεύει επί σκηνής.
Τζιβίσκος Τάσος: Θέλει κότσια να πιάσεις ένα τόσο ευαίσθητο θέμα όσο αυτό, που άλλους τους πονάει, άλλους τους ερεθίζει και άλλους τους πολώνει. Πόσο μάλλον όταν το κάνεις μην παίρνοντας στρατόπεδο και χωρίς να χρωματίζεσαι πολιτικά, ιδεολογικά. Όταν το κάνεις με γνώμονα τον άνθρωπο και εν προκειμένω τον στρατιώτη. Εδώ λοιπόν πρωταγωνιστής είναι οι αληθινές ιστορίες των στρατιωτών της εποχής, μέσα από τα ημερολόγια τους. Αυτό με γοήτευσε εξ αρχής και με γοητεύει ακόμα και αυτό πιστεύω είναι και το κυριότερο στοιχείο που συνετέλεσε στην επιτυχία και την ανταπόκριση για την οποία μιλάτε.
Θέλει κότσια να πιάσεις ένα τόσο ευαίσθητο θέμα όσο αυτό, που άλλους τους πονάει, άλλους τους ερεθίζει και άλλους τους πολώνει.
Ποια η δύναμη των πραγματικών μαρτυριών των στρατιωτών, που έλαβαν μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία, από τα ημερολόγιά τους;
Κώστας Κουτρουμπής: Είναι μοναδικό συναίσθημα, ένιωθα πως έχω απέναντί μου τους στρατιώτες αυτούς, να αποτελέσουν τα γράμματα υλικό παράστασης;; Με συγκινεί βαθειά.
Τζιβίσκος Τάσος: Η δυναμη της αλήθειας είναι η μεγαλύτερη δυναμη. Η δύναμη της υποκειμενικής αλήθειας για τον καθένα μας είναι ακόμη μεγαλύτερη. Εμείς λοιπόν δίνουμε ζωή στις ιστορίες και τις υποκειμενικές των στρατιωτών αυτών. Αλήθειες ειπωμένες αλλά και ξεχασμένες. Όχι πια όμως. Αυτή είναι η δύναμη των μαρτυριών αυτών και είναι τόσο μεγάλη που νίκησε το χρόνο και τη σιωπή. Μας βρήκε, μας διάλεξε και μας χρησιμοποιεί για να ειπωθεί.
Βικτώρια Φώτα: Οι αυθεντικές μαρτυρίες των στρατιωτών, μέσα από την απλότητα, την καθαρότητα και την ειλικρίνειά τους, γεννούν μια πολύ ζωντανή εικόνα της ιστορικής πραγματικότητας. Η συνειδητοποίηση ότι όλα αυτά είναι αδιαμφισβήτητα γεγονότα επιτρέπει στο θεατή να αντιληφθεί τις συνέπειες και τη φρίκη που γεννά ένας πόλεμος, ανεξάρτητα από τα κίνητρά του .
Μάρκος Γέττος: Ανατριχιατική είναι η απάντηση και μεγάλη ευθύνη από μέρους μας να την φέρουμε εις πέρας, όχι σε μουσειακό επίπεδο αλλά δρώντας και αντιδρώντας υποκριτικά με το αίμα να κυλάει γάργαρο στις φλέβες μας.
Βασίλης Καλφάκης: Ότι αντίκρισαν την απόλυτη φρίκη. Και αυτή την φρίκη την αφηγήθηκαν . Η αφήγηση λειτουργεί ως διαδικασία λύτρωσης. Λύτρωσης για τους ίδιους άλλα και για αυτούς που θα ακολουθήσουν. Εμάς.
μεγάλη ευθύνη από μέρους μας να την φέρουμε εις πέρας, όχι σε μουσειακό επίπεδο αλλά δρώντας και αντιδρώντας υποκριτικά με το αίμα να κυλάει γάργαρο στις φλέβες μας.
Ποιες παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας ανασύρονται μέσα από την παράσταση;
Βασίλης Καλφάκης: Υπάρχει ένα ωραίο δίπτυχο στον Καβάφη: Υπεροψία και μέθη. Παθογένεια παγκόσμιας εμβέλειας.
Βικτώρια Φώτα: Αυτό που καταγράφουν οι μαρτυρίες και συνεπώς αναδεικνύεται στην παράσταση είναι ότι η ελληνική κοινωνία έχει την τάση να εξωραΐζει την πραγματικότητα και να μη συνειδητοποιεί, παρά μόνο όταν είναι πολύ αργά, τις συνέπειες των επιλογών της. Επίσης, η τελική αποτυχία της μικρασιατικής εκστρατείας είναι ένα παράδειγμα του πώς οι εσωτερικές έριδες μπορούν να οδηγήσουν σε ολικές καταστροφές.
Τζιβίσκος Τάσος: Δεν θέλω να σταθώ στις παθογένειες της Ελληνικής κοινωνίας που ανασύρονται από την παράσταση. Άλλωστε η παράσταση αυτή, καλώς ή κακώς, είναι καθρέφτης για οποιονδήποτε την δει. Τον/την/το φέρνει αντιμέτωπο με τον εαυτό του και ρίχνει φως στα σκοτάδια του. Το σημαντικότερο κατ εμέ είναι ότι η παράσταση αυτή φωτίζει τις παθογένειες της ανθρώπινης φύσης γενικά. Είτε μιλάμε για Έλληνες είτε για Τούρκους είτε για ότι θέλετε. Μιλάει για τη δίψα του κατακτημένου, τη δύναμη του κατακτητή και πως αυτές μπορούν να φτάσουν στην υβρη, την έννοια της ηθικής, το πόσο εύκλολο είναι να τη μεταφράσεις ο καθένας όπως θέλει, καθώς και τα όρια της. Όλα αυτά και άλλα πολλά...
Μάρκος Γέττος: Η αίσθηση του ανήκειν στον ελληνικό πολιτισμό κρατά από αρχαιοτάτων χρόνων. Βέβαια υπάρχει εξήγηση που με κάποιο τρόπο ερμηνεύεται στην παράσταση.
Κώστας Κουτρουμπής: Πρώτα πρώτα η τρομακτική δυσκολία ως έθνος, ως λαός να αντιμετωπίσουμε το παρελθόν μας, να παραδεχτούμε λάθη και η τάση που έχουμε να στρογγυλεύουμε τα πράγματα . Αν δεν διδαχτείς την ιστορία θα επαναλαμβάνεις συνεχώς τα ίδια λάθη, και βέβαια πάντα μας φταίει κάποιος άλλος.
η τελική αποτυχία της μικρασιατικής εκστρατείας είναι ένα παράδειγμα του πώς οι εσωτερικές έριδες μπορούν να οδηγήσουν σε ολικές καταστροφές.
Έχουμε έρθει αντιμέτωποι με τις ευθύνες μας, ως Έλληνες, για την Μικρασιατική Εκστρατεία? Η παράσταση έρχεται να ξαναγράψει την ιστορία;
Μάρκος Γέττος: Θαρρώ πως το θέμα Μικρασιατική Εκστρατεία δεν το ακουμπήσαμε με ουσιαστική ματιά ποτέ στην Ελλάδα. Δεν μας δίδαξαν τόσο στο σχολείο όσο και μετέπειτα την πραγματική ιστορία. Ο φόβος μάλλον του έθνους κρύφτηκε κάτω από το χαλί περασμένων γοήτρων και αποδοκιμάστηκε από την πολιτεία η επικοινωνία της καταστροφής εκείνων των μαρτυρικών χρόνων. Οι ευθύνες ποτέ δεν αποδόθηκαν.
Βασίλης Καλφάκης: Η χώρα στην ανάγκη να αναστυλωθεί από την Καταστροφή που ακολούθησε την Εκστρατεία, ενθάρρυνε το αφήγημα από την πλευρά του θύματος. Όντως ο στρατός είχε αποδυναμωθεί ενώ πλήθη προσφύγων συνέρρεαν στον ελλαδικό χώρο. Ως προς το ξαναγράψιμο, η ιστορία είναι αντικείμενο των ιστορικών από τους οποίους προσδοκούμε την επιστημονική τεκμηρίωση. Εμείς ως καλλιτέχνες φέρουμε επί σκηνής το ζήτημα της αλαζονείας εν καιρώ πολέμου και πως έρχεται αντιμέτωπος ο άνθρωπος με τις επιπτώσεις της.
Βικτώρια Φώτα: Η παράσταση δεν έρχεται να ξαναγράψει καμία ιστορία, καθώς η ιστορία είναι ήδη καταγεγραμμένη. Και επίσης δε θεωρώ ότι η καταγραφή της ιστορίας είναι υπόθεση του θεάτρου. Έρχεται όμως να φωτίσει και να επιμείνει σε πραγματικότητες λίγο πιο σκοτεινές αλλά τελικά πολύ ανθρώπινες.
Τζιβίσκος Τάσος: Για να με ρωτάτε και εγώ να ψάχνω απάντηση, μάλλον δεν εχουμε έρθει. Αλλά αυτό είναι μεγάλη κουβέντα... Οσο για το αν η παράσταση έρχεται να ξαναγράψει την ιστορία, εννοείται πως όχι. Μου ακούγεται πολύ βαρύγδουπο. Δεν είναι αυτή η δουλειά της τέχνης και του θεάτρου.
Κώστας Κουτρουμπής: Όχι η παράσταση δεν ξαναγράφει ιστορία, φωτίζει όμως την ιστορία από μια πλευρά που μας ξεβολεύει, ακριβώς επειδή δεν έχουμε έρθει αντιμέτωποι με τις ευθύνες μας. Το κακό ξεκινάει από το σχολείο, δείτε το βιβλίο ποσες σελίδες αφιερώνει στις ένδοξες μέρες και πόσες στο τέλος, τα ίδια το ΄40, μάθαμε όλες τις μάχες, και οταν έφτασε ο εμφύλιος κουβέντα.
Ο φόβος μάλλον του έθνους κρύφτηκε κάτω από το χαλί περασμένων γοήτρων και αποδοκιμάστηκε από την πολιτεία η επικοινωνία της καταστροφής εκείνων των μαρτυρικών χρόνων.
Ποια η θέση της παράστασης στην ιστορική πλευρά των γεγονότων? Παίρνει θέση στα ιστορικά γεγονότα;
Μάρκος Γέττος: Το θέατρο κατά την γνώμη μου δεν δύναται να παίρνει θέσεις. Κάνει όμως πολλές ερωτήσεις σαν ένα μικρό παιδί που πειεργάζεται τον κόσμο. Σας καλώ να δείτε την παράσταση και να αναρωτηθούμε παρέα.
Βικτώρια Φώτα: Νομίζω ότι αυτό που έχει κερδηθεί, είναι ότι η παράσταση καταγράφει τα γεγονότα σφαιρικά και με τη νηφαλιότητα που επιτρέπει το πέρασμα του χρόνου. Υπενθυμίζει ότι η ιστορία δεν είναι ποτέ μονοσήμαντη και ότι χρειάζεται να την προσεγγίσουμε κατανοώντας κάθε ανθρώπινη πλευρά.
Κώστας Κουτρουμπής: Η δουλειά του θεάτρου δεν είναι να τοποθετείται υπέρ ή κατά, αλλά να αναδεικνύει και να διερωτάται, ειδάλλως γίνεται κομματικό μανιφέστο, πράγμα που δεν μας αφορά καθόλου.
Βασίλης Καλφάκης: Νομίζω πως θέσεις απέναντι στα ιστορικά γεγονότα παίρνουν περισσότερο οι εξουσίες. Οι καλλιτέχνες μέσα από σχήματα θέσεων και αντιθέσεων αναζητούμε τη σύνθεση. Δεν μας ενδιαφέρουν οι επιβεβλημένες απαντήσεις αλλά οι προκαλούμενες ερωτήσεις.
Τζιβίσκος Τάσος: Η παράσταση ακολουθεί τέσσερις φίλους που ο καθένας έχει τη δική του ιδεολογία. Άρα η παρασταση παρουσιάζει όλες τις θέσεις που θα μπορούσε να πάρει κάποιος. Αυτό που μένει όμως είναι αυτο που μετράει. Ελάτε και θα δείτε τι εννοώ.
Υπενθυμίζει ότι η ιστορία δεν είναι ποτέ μονοσήμαντη και ότι χρειάζεται να την προσεγγίσουμε κατανοώντας κάθε ανθρώπινη πλευρά.
Τι ρόλο έχει το σωματικό θέατρο στην αφήγηση της ιστορίας;
Τζιβίσκος Τάσος: Το σωματικο θέατρο είναι ένα είδος θεατρικής παράστασης που περιλαμβάνει την αφήγηση κυρίως μέσω της σωματικής κίνησης κ όχι μεσα από το κειμενο. Η δική μας παράσταση δεν θα έλεγα ότι ανήκει στο σωματικό θέατρο γιατί το κύριο μέλημα μας είναι να επικοινωνήσουμε το κείμενο, την ιστορία. Με όλα μας τα μέσα κ όχι περιορισμους. Σώμα, φωνή, κίνηση, ψυχή, ολα μαζί.
Μάρκος Γέττος: Τον πρωτεύοντα. Σώματα παλλόμενα σε μια συνεχόμενη ροή, δοκιμάζονται στις πιο ποιητικές και συνάμα καταστροφικές ιστορίες.
Βασίλης Καλφάκης: Καθοριστικό. Η παράσταση θέλει να προκαλέσει την φαντασία του κοινού, αρά υπάρχει το μίνιμουμ στον σκηνικό διάκοσμο. Επί σκηνής όλα συμβαίνουν μέσα από την κίνηση της ομάδας των ηθοποιών.
Βικτώρια Φώτα: Η παράσταση συνδυάζει τον αφηγηματικό λόγο με την ομαδική και συντονισμένη δράση των ηθοποιών. Ο στόχος της δεν είναι η ρεαλιστική σωματική απεικόνιση, αλλά η ενεργοποίση της φαντασίας του θεατή.
Κώστας Κουτρουμπής: Το σώμα είναι το βασικό εργαλείο του ηθοποιού, ιδίως στο αφηγηματικό θέατρο , πρέπει η ενέργεια του σώματος να φέρει ένα σύμπαν ενώπιον του κοινού.
Επί σκηνής όλα συμβαίνουν μέσα από την κίνηση της ομάδας των ηθοποιών.
Υπάρχουν εναλλαγές στους ρόλους? Πώς τις αντιμετωπίζετε;
Βικτώρια Φώτα: Στην παράσταση, εκτός από τον βασικό ρόλο που ερμηνεύουμε, καλούμαστε να υπηρετήσουμε την αφήγηση μέσα από τη ματιά και άλλων προσώπων. Η δουλειά μας είναι να περνάμε ομαλά από το ένα στο άλλο, με όσο το δυνατό μεγαλύτερη καθαρότητα.
Βασίλης Καλφάκης: Η εναλλαγή ρόλων είναι βασικό εργαλείο της παράστασης και πραγματικά μας απελευθερώνει σκηνικά. Υπάρχει συνεχώς η αίσθηση του παιχνιδιού.
Κώστας Κουτρουμπής: Υπάρχουν ναι, πρέπει να ξέρεις τι αφηγείσαι την κάθε στιγμή, ώστε να καταφεύγεις σε γενικότητες και να μη σε παρασύρει το συναίσθημα, έτσι γίνεσαι συγκεκριμένος.
Τζιβίσκος Τάσος: Ρόλος χωρίς εναλλαγές είναι ένας βαρετός ρόλος. Υπόσχομαι ότι δεν θα βαρεθείτε στιγμή.
Μάρκος Γέττος: Πρόκειται για μία αφηγηματική παράσταση με αρκετές εναλλαγές ρόλων. Αυτό το είδος θεάτρου με γοητεύει και παρακινεί τον εκάστοτε ηθοποιό να ξεδιπλώσει την φαντασία του. Επομένως η αντιμετώπιση των ρόλων που καλούμαστε να ερμηνεύσουμε, μας δημιουργεί την αίσθηση της επαγρύπνησης.
Ρόλος χωρίς εναλλαγές είναι ένας βαρετός ρόλος. Υπόσχομαι ότι δεν θα βαρεθείτε στιγμή.
Μιλήστε μας για το δέσιμο της ομάδας σας? Πόσες πρόβες χρειάστηκαν για να γίνεται ένα σώμα;
Τζιβίσκος Τάσος: Τους αγαπώ και τους σέβομαι όλους. Καταφέραμε κάτι πολύ σπουδαίο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Φτιάξαμε μία απίστευτα δεμένη ομάδα. Δεν ξέρω αν γίναμε ένα σώμα. Δεν νομίζω ότι ήταν ποτέ αυτός ο σκοπός. Γίναμε όμως 5 διαφορετικά σώματα που κατάφεραν να αναπνέουν, να σκέφτονται και να επικοινωνούν σαν ένα σώμα και αυτό έχει μεγάλη αξία και ενδιαφέρον. Το πως είναι μια καλή ερώτηση. Ίσως ο Αντώνης ο Κυριακάκης και ο Γιώργος ο Πατεράκης να μπορούν να απαντήσουν καλύτερα για το πως. Αυτοί ήταν η κεφαλή και εμείς πιστέψαμε και ακολουθήσαμε τον τρόπο τους.
Κώστας Κουτρουμπής: Ποτέ ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος μας, εδώ υπήρξε η ευτυχής συγκυρία να συναντηθούμε άνθρωποι που γνωριζόμαστε θεατρικά , με κοινές καταβολές και κοινούς στόχους οπότε γρήγορα γίναμε ένα σώμα.
Μάρκος Γέττος: Είναι από τις ευτυχείς συγκυρίες που η ομάδα μας έχει χτίσει έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας και εργασίας και αυτό από μόνο δεν είναι σύνηθες. Λίγες πρόβες χρειάστηκαν αλλά με πύκνωση και αφοσίωση από όλους στην δουλειά.
Βασίλης Καλφάκης: Η ομάδα δέθηκε γρήγορα σε διάστημα δύο μηνών και αυτό οφείλεται στην πίστη των σκηνοθετών μας στο έργο και την πρόθεσή του. Αυτή η πίστη αναπτέρωνε την συλλογική διαδικασία αυτής της παράστασης.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ.
