Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!
Επιμέλεια συνέντευξης Δήμητρα Τσιαούση
Οι πρωταγωνιστές της μαύρης κωμωδίας «Κάζιμιρ και Καρολίνα» του Έντεν Φον Χόρβατ, Πολύκαρπος Μόσχος, Ελευθερία Μάζαρη & Γεωργία Κοκκίνου ήρθαν στο PIRAEUS PRESS με σκοπό να μας διαφωτίσουν για το ιστορικό πλαίσιο του έργου, τους χαρακτήρες που υποδύονται, τα ουσιαστικά νοήματα του κειμένου… Σημειώνεται ότι η παράσταση παρουσιάζεται στο θέατρο Βαφείο κάθε Τετάρτη.
Τοποθετήστε την υπόθεση του έργου στον χωροχρόνο… σε ποια εποχή αναφέρεται;
Πολύκαρπος: Βρισκόμαστε γύρω στο 1930, λίγο μετά την εποχή του μεγάλου κραχ που η εργατική τάξη πληρώνει το τίμημα της κρίσης. Τα ποσοστά της ανεργίας είναι στα ύψη, επικρατεί πολιτική αναταραχή, υπαρξιακή κρίση και οικονομική που γεννά το μίσος, τον πανικό, οδηγεί τον κόσμο σε αδιέξοδο και τελικά στον αγκυλωτό σταυρό.
Ελευθερία: Υπό αυτές τις συνθήκες, διαδραματίζεται με φόντο τη γιορτή της μπύρας μια ιστορία αγάπης που τελειώνει εν μία νυκτί. Οι ήρωες απελπισμένοι από την φτώχεια αγκιστρώνονται από το ποτό, τα ναρκωτικά, τα τραινάκια, τη διασκέδαση για να ξεγελάσουν έστω για λίγο τη ζωή.
Έχετε συνεργαστεί όλοι με την σκηνοθέτρια Λουκία Μιχαλοπούλου στο παρελθόν. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της σκηνοθετικής της ματιάς στην παράσταση;
Γεωργία: Με τη Λουκία συναντηθήκαμε αρχικά στη σχολή όπου υπήρξε δασκάλα μας και στη συνέχεια στην παράσταση Backstage, μια παράσταση που δημιουργήσαμε συλλογικά, πάντα υπό την καθοδήγησή της. Στην πορεία των ετών έχουμε κρατήσει πολλά χρήσιμα εργαλεία που μας έμαθε, χρησιμοποιούμε κομμάτια κατά το ζέσταμά μας, αλλά επηρεαστήκαμε κι αισθητικά.
Ελευθερία: Στην παράσταση Κάζιμιρ και Καρολίνα, ίσως υπάρχουν κοινά σημεία αναφοράς της με την Αγγελική Καρυστινού που το σκηνοθέτησε καθώς και οι δύο έχουν αποφοιτήσει από το Θέατρο Τέχνης κι έχουν μια αγάπη προς το γερμανικό θέατρο. Επίσης, και οι δύο έχουν μια βαθειά δέσμευση στο πάθος τους για την τέχνη της υποκριτικής και το θέατρο, που θα μπορούσα να συνοψίσω στη λέξη «duende».
Η κρίση τους διαλύει, τους ξυπνά από το όνειρο του έρωτα.
Καζιμίρ και Καρολίνα, δύο ήρωες βιώνουν την μεγάλη οικονομική κρίση. Πώς επιδρά η κρίση στον έρωτα του ζευγαριού;
Πολύκαρπος: Η κρίση τους διαλύει, τους ξυπνά από το όνειρο του έρωτα και τους προσγειώνει απότομα στην ωμή πραγματικότητα της ανεργίας, της φτώχειας και της πείνας.
Ελευθερία: Οι δύο ήρωες αφήνουν τον έρωτά τους που νωρίτερα γίνεται ξεκάθαρο από το κείμενο πως είναι αγνός κι έντονος, ξαφνικά να γίνει έρμαιο των οικονομικών αλλαγών, ξεχνούν την αγάπη και τη στήριξη που θα έπρεπε να δείξουν ο ένας στον άλλον σε δύσκολες στιγμές κι αφήνονται στη διασκέδαση που για λίγο τους γεμίζει με ελπίδα. Επιλέγουν να κλειστούν ο καθένας στην προσωπική του ιστορία που έκαστος εκ των δύο έχει επιλέξει και αυτοκαταστρέφονται.
«Οι άνθρωποι δεν θα ήταν καθόλου κακοί αν δεν περνούσαν τόσο άσχημα»
Ο συγγραφέας Έντεν φον Χόρβατ σημειώνει ότι οι άνθρωποι δεν είναι ούτε καλοί, ούτε κακοί. Ποια η γνώμη σας;
Ελευθερία: «Οι άνθρωποι δεν θα ήταν καθόλου κακοί αν δεν περνούσαν τόσο άσχημα» Αυτή η φράση, που εξαρχής φαντάζει ρομαντική, με τριβελίζει από την πρώτη στιγμή που διαβάσαμε το κείμενο. Οι πολιτικοοικονομικές συνθήκες, η κρίση αξιών, η ανέχεια, η συνεχής κι επαναλαμβανόμενη, βάσει ιστορίας, κρίση του καπιταλιστικού συστήματος επιδρά καταλυτικά στον άνθρωπο, στις σχέσεις του, στη συμπεριφορά του, όμως, είμαστε έρμαια των συνθηκών ή είναι μια δικαιολογία για να μην σηκωθούμε από την καρέκλα, για να μην ξεβολευτούμε.
Γεωργία: Δεν ξέρω πως στέκεται κάποιος όρθιος όταν όλα γύρω του καταρρέουν, πως αντιστέκεται στο «τέρας» που ελλοχεύει και ψάχνει αφορμή να βγει στην επιφάνεια, ειδικά σε μια περίοδο που το πρόσωπο του φασισμού εμφανίστηκε σχεδόν μεσσιανικό ή διατυπώθηκε έτσι για να ησυχάσουν οι συνειδήσεις των μικροαστών που το ανέδειξαν.
Σκιαγραφήστε μας την ηρωίδα Έρνα και τον ρόλο της στην ιστορία.
Γεωργία: Η Έρνα είναι μια παραιτημένη κοπέλα που έχει γεράσει πριν την ώρα της, πίνει, παίρνει ναρκωτικά, παραμένει με το βίαιο σύντροφό της, δέχεται τη σκληρότητά του, έχει μάθει να επιβιώνει μέσα σε αυτή την κατάσταση και φαίνεται να έχει συνθηκολογήσει με το πεπρωμένο της.
Ελευθερία: Προσπαθεί να συγκρατεί τον σύντροφό της στις έντονες εξάρσεις βίας που παρουσιάζει και προς τους υπόλοιπους για να προστατέψει τόσο εκείνον όσο και τον εαυτό της καθώς ο Φραντς είναι το αποκούμπι της, νιώθει πως τον χρειάζεται κι ίσως του χρωστάει γιατί μένοντας μαζί του δεν κατέληξε στη χειρότερη μοίρα της πορνείας, βάσει της οπτικής της.
Πολύκαρπος: Στην πορεία θα αποτελέσει, όμως, το στήριγμα του Κάζιμιρ για να μην προβεί στην αυτοχειρία.
Το ναζιστικό καθεστώς πως επέδρασε στην εγωιστική αναρρίχηση των ανθρώπων;
Γεωργία: Πριν την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ήταν ασταθής, με κυβερνήσεις αδύναμες να ανταποκριθούν στα πολιτικά και οικονομικά προβλήματα που άφησε ο πόλεμος, με επαναστάσεις κι απόπειρες ανατροπής του καθεστώτος.
Ελευθερία: Με αποκορύφωμα την οικονομική κρίση του ’29 οδηγούνταν σταδιακά στην κατάρρευση.
Πολύκαρπος: Όταν το ’30 υπήρχαν 6 εκατομμύρια άνεργοι Γερμανοί είχε ήδη κλονιστεί η εμπιστοσύνη των πολιτών και το Εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα, που ως τότε δεν υπολογιζόταν ως ισχυρό, βρήκε γόνιμο έδαφος για να ωφεληθεί και φυσικά να παρασύρει μέσω προπαγάνδας κόσμο. Βέβαια, δεν θεωρώ πως η αστική τάξη, που τους ανέδειξε στην εξουσία, ήταν τόσο κοιμισμένη κι άμοιρη ευθυνών.
ο αριβισμός κι η εκμετάλλευση, η απουσία πολιτισμού κατά τη διάρκεια παγκόσμιων κρίσεων είναι, δυστυχώς, ένα αρκετά γνώριμο φαινόμενο που παρατηρούμε και σήμερα.
Πώς αντανακλά η «φωνή» του συγγραφέα στο σήμερα;
Γεωργία: Νομίζω πως η ιστορία μιας αγάπης που διαλύεται λόγω της φτώχειας, η ανάδειξη του κτήνους που κρύβουμε μέσα μας, ο αριβισμός κι η εκμετάλλευση, η απουσία πολιτισμού κατά τη διάρκεια παγκόσμιων κρίσεων είναι, δυστυχώς, ένα αρκετά γνώριμο φαινόμενο που παρατηρούμε και σήμερα.
Μέσα από το έργο αναδύονται θέματα, όπως η γυναικεία χειραφέτηση. Πώς αντικατοπτρίζεται στις γυναίκες του έργου;
Ελευθερία: Από τον 15ο αιώνα κιόλας βλέπουμε τις γυναίκες να διεκδικούν το δικαίωμα τους στην εκπαίδευση αλλά στη βελτίωση της κοινωνικής τους θέσης. Κινήματα φεμινισμού επίσης πιο ξεκάθαρα, μας γίνονται γνωστά για τη δράση τους ως προς την κοινωνικοπολιτική ισότητα με αφετηρία τον διαφωτισμό, τη Γαλλική Επανάσταση, τη βιομηχανική επανάσταση. Μέχρι και σήμερα η πάλη για τη χειραφέτηση της γυναίκας, για τη βελτίωση της θέσης της στην οικογένεια και την κοινωνία ,συνεχίζεται.
Πολύκαρπος: Δυστυχώς με πολλά ακόμη κοινωνικά κατάλοιπα, ανισότητες, διακρίσεις να ταλαιπωρούν το γυναικείο φύλο. Να ταλαιπωρούν και να αφήνουν μελανά σημεία στην σημερινή και δυστυχώς καθημερινή ιστορία μας. Καθώς συνεχώς έχουμε ζωντανά παραδείγματα γυναικών που δεν κατάφεραν να επιβιώσουν από αυτό που η οικογένεια ή η κοινωνία τις "τάισε" ως "καθώς πρέπει" λύση.
Ελευθερία: Στο κείμενο παράλληλα βλέπουμε να έχουν γραφτεί φράσεις απλές μα που μαρτυρούν σημάδια προσπάθειας της χειραφέτησής τους : “ Δε θα το ανεχτώ άλλο αυτό " από την Έρνα, " Εγώ είμαι εργαζόμενη γυναίκα " από την Καρολίνα. Λέξεις και φράσεις που δείχνουν τον αγώνα κάθε γυναίκας να ορίσει την υπόσταση της, να σταθεί στα πόδια της, να δείξει ότι μπορεί και ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει ως κυρίαρχη του εαυτού της.
Γεωργία: Ωστόσο, οι γυναίκες του έργου κάθε άλλο παρά χειραφετημένες μπορούν να χαρακτηριστούν. Η Καρολίνα, αν και εργαζομένη γυναίκα, εξαρτάται από τους γονείς της κι αφήνει το σύντροφό της όταν μένει άνεργος γιατί θα ήταν το επόμενο στήριγμά της όπως είχε μάθει από την κοινωνία που ζούσε. Στη συνέχεια, προσπαθεί να ανελιχθεί πάλι χρησιμοποιώντας έναν άνδρα. Ακόμα και ο Ράουχ που στη δικά μας παράσταση μετετράπη σε γυναίκα έχει υιοθετήσει πολλές αντρικές συνήθειες, στάσεις για να μπορέσει να επιβιώσει ιδωμένη περισσότερο ως αντρογυναίκα, για να την δεχτεί η αντρική εξουσία που μεσουρανούσε σε κάθε τομέα της κοινωνικής και οικονομικής δομής. Περισσότερο ίσως μπορούμε να μιλήσουμε στην περίπτωσή της για το πρόσωπο της γυναικείας αρρενωπότητας που επιδιώκει να επιβληθεί και στο γυναικείο φύλο παρά για μια πραγματικά χειραφετημένη γυναίκα.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ.
