

Ο Βαγγέλης Μάγειρος γράφει και σκηνοθετεί την παράσταση "Tabula Rasa", εμπνευσμένη από την «Μάσκα» του Αστέριου Γούσιου. Εντοπίσαμε δύο πρωταγωνίστριες της παράστασης, τη Κωνσταντίνα Σκανδάλη και τη Χρύσα Νταή, οι οποίες συζητούν μαζί μας γύρω από την ιδέα της παράστασης, τον ρόλο της μάσκας, πώς οι ίδιες βιώνουν όσα διαδραματίζονται επί σκηνής Μικρού Κεραμεικού...
Ο τίτλος της παράστασης που παραπέμπει και ποια η σύνδεση του με το κείμενο;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗ:
Η έκφραση "Tabula Rasa" είναι συνδεδεμένη με το ρεύμα του εμπειρισμού. Ο εμπειρισμός έχει τη θεωρία ότι η πηγή της ανθρώπινης γνώσης έρχεται με την εμπειρία και συγκεκριμένα με τις 5 αισθήσεις. Ο άνθρωπος όταν γεννιέται είναι Tabula Rasa, δηλαδή "λευκή σελίδα", μέσα από τις εμπειρίες της ζωής και την αντίληψη του δημιουργεί τον χαρακτήρα του και καταλήγει να είναι μια σελίδα που συνέχεια συμπληρώνεται με καινούργια βιώματα. Έχει απόλυτη σχέση με το κείμενο της παράστασης μας καθώς η ίδια η παράσταση είναι μια διαδρομή ανακάλυψης και διαμόρφωσης της προσωπικότητας του κεντρικού προσώπου.
ΧΡΥΣΑ ΝΤΑΗ:
Ο τίτλος "Tabula rasa" παραπέμπει στην ιδέα ότι ο άνθρωπος από τη γέννησή του είναι άγραφο χαρτί, χωρίς κάποια έμφυτη γνώση, κάτι που συνδέεται με τη θεωρία του John Locke ότι η γνώση προέρχεται αποκλειστικά από τις αισθήσεις και τις εμπειρίες μας. Η κοπέλα της ιστορίας συμβολίζει τον κάθε άνθρωπο που γεννιέται tabula rasa και αρχίζει να διαμορφώνεται μέσα σε ένα ορισμένο περιβάλλον, στο οποίο βρίσκονται ορισμένοι άνθρωποι, με ορισμένα πιστεύω και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Το "τυχαίο" είναι για μένα ένα μεγάλο ζήτημα. Δεν επιλέγουμε πού θα γεννηθούμε, Δε διαλέγουμε σε ποια χώρα, σε ποιο σπίτι, με ποιους ανθρώπους θα συναναστραφούμε τα πρώτα χρόνια της ζωής μας, δε μας δίνεται καν η δυνατότητα επιλογής της θρησκείας μας, του ονόματός μας, της ταυτότητάς μας. Η ταυτότητα είναι το κεντρικό θέμα του έργου. Σύμφωνα με το έργο αλλά και τη δική μου ανάγνωση, την ταυτότητα τη δίνουμε εμείς στον εαυτό μας, ακόμη κι αν μας φορούν κυριολεκτικά και μεταφορικά μια ταυτότητα τη στιγμή που γεννιόμαστε. Αυτό το στοιχείο υπάρχει στην παράσταση και σαν φυσικό αντικείμενο- prop (η ταυτότητα ως βραχιόλι), αλλά και σαν έννοια που απασχολεί και επηρεάζει όλα τα πρόσωπα.
Η μάσκα είναι συμβολίζει το κοινωνικό προσωπείο που φοράμε όλοι στην καθημερινότητα μας μέχρι να αισθανθούμε ασφάλεια.
Κωνσταντίνα Σκανδάλη
Ποιος ο ρόλος της μάσκας στην παράσταση;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗ:
Η μάσκα είναι συμβολίζει το κοινωνικό προσωπείο που φοράμε όλοι στην καθημερινότητα μας μέχρι να αισθανθούμε ασφάλεια και τότε να αρχίσουμε να δείχνουμε τον πραγματικό χαρακτήρα και την προσωπικότητα μας. Είναι μια έμφυτη ανθρώπινη λειτουργία που κάποιοι άνθρωποι την έχουν πιο πολύ και άλλοι πιο λίγο. Ένας από τους στόχος του ανθρώπου είναι να απελευθερωθεί από αυτή τη μάσκα και να νιώσει αυτοπεποίθηση, την βγάζει όταν πια είναι σίγουρος για το ποιος είναι και τι θέλει ή δεν θέλει, με αυτή τη λειτουργία υπάρχει και η κοπέλα στην ιστορία μας.
ΧΡΥΣΑ ΝΤΑΗ:
Η μάσκα είναι το μέσο για να ζήσει ο πελάτης μια ιστορία. Κάτι σα γυαλιά 3D. Η μάσκα ως φυσικό αντικείμενο, παρουσιάζεται από τον Έμπορο ως προϋπόθεση για να "υπάρξει" η Κοπέλα σε μια ιστορία. Αυτός είναι που της την προσφέρει. Αν δεν φορεθεί η μάσκα, η ιστορία δεν μπορεί να ξεκινήσει και τα σώματα της ιστορίας δεν μπορούν να ενεργοποιηθούν. Η μάσκα για μένα είναι ο τρόπος να γίνει κάποιος ορατός από τους άλλους, να υπάρξει. Αλλά όχι απαραίτητα να ζήσει. Πράγματι φορώντας τη μάσκα η Κοπέλα είναι ορατή, της απευθύνονται και εκείνη απαντάει, αλληλεπιδρά. Το ότι αλληλεπιδρά, όμως, σημαίνει και ότι ζει πραγματικά;
Συντελεί έναν επιπλέον σκοπό, αυτόν της εναλλαγής των ρόλων επί σκηνής;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗ:
Η μάσκα είναι σαν πόρτα θα μπορούσαμε να πούμε, των ιστοριών που καλείται να ζήσει η κοπέλα. Ταυτόχρονα είναι και η προστασία της ηρωίδας μας απέναντι σε αυτό που θα κληθεί να αντιμετωπίσει. Όπως και στη ζωή έτσι και στο έργο μας φοράμε διαφορετική μάσκα ανάλογα με το ποιόν έχουμε απέναντι μας. Η κοπέλα μπαίνει σε ιστορίες που δεν είναι δικές της και χωρίς να ξέρει αν τελικά θα γίνουν, σε κάθε ιστορία η μάσκα έχει άλλη υπόσταση, έτσι βλέπουμε και διαφορετικούς κόσμους όπως πάντα με κάποια κοινά στοιχεία.
ΧΡΥΣΑ ΝΤΑΗ:
Η μάσκα πρακτικά συμβολίζει την "αλλαγή σκηνικού", που συνοδεύεται από αλλαγή φωτισμού. Τότε είναι που μπαίνουμε νοητά σε άλλους κόσμους, συγκεκριμένα σε τρεις διαφορετικούς κόσμους.
υπόσταση του ατόμου είναι μια διαδικασία αυθόρμητη στην αρχή της ύπαρξής του, αλλά το πώς θα ζήσει είναι επίκτητη διεργασία
Χρύσα Νταή
Η ηρωίδα θέλει να αγοράσει μια ιστορία. Είναι διαδικασία αυθόρμητη ή επίκτητη διεργασία η υπόσταση του ατόμου;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗ:
Η ζωή ξεκινάει ως αυθορμητισμός της ίδιας της φύσης μας και ύστερα κυριεύεται από τη γνώση. Όσο περισσότερη η γνώση, τόσο μικρότερος ο αυθορμητισμός. Το πάντρεμα αυτών των δύο μπορεί να φέρει τη σοφία.
ΧΡΥΣΑ ΝΤΑΗ:
Οι πρώτοι άνθρωποι που είδε με το που γεννήθηκε της είπαν ότι πρέπει να αγοράσει μια ιστορία για να μπορέσει να έχει μια υπόσταση. Αλλά αυτό δεν έγινε ως πρωτοβουλία των ίδιων, ήρθε μετά από απαίτηση της ίδιας. Είχε την ανάγκη να είναι κάποια. Και αυτοί την έστειλαν σε ένα κατάστημα με απεριόριστες επιλογές. Της προτάθηκαν κάποιες τυχαίες ιστορίες και μετά ήταν στο χέρι της ποια θα ακολουθήσει και αν θα ακολουθήσει κάποια από τις προτεινόμενες ή θα φτιάξει τη δική της από την αρχή. Οπότε, υπόσταση του ατόμου είναι μια διαδικασία αυθόρμητη στην αρχή της ύπαρξής του, αλλά το πώς θα ζήσει είναι επίκτητη διεργασία.
Η παράσταση είναι δοσμένη ως ενιαίο κείμενο ή αποτελείται από τμήματα που δομούν το όλον;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗ:
Το κείμενο είναι ενιαίο, υπάρχει ιστορία με αρχή, μέση και τέλος και σε αυτή την ιστορία υπάρχει μια συνεχή ροή όπου το ένα γεγονός διαδέχεται το άλλο.
ΧΡΥΣΑ ΝΤΑΗ:
Η παράσταση αποτελείται από μέρη. Έχουμε σκηνές που διαδραματίζονται στο κατάστημα του εμπόρου και σκηνές που διαδραματίζονται στους τόπους των ιστοριών που επισκέπτεται. Αυτά τα διαφορετικά μέρη διαμορφώνουν το όλον της τελικής παράστασης.
Στο συγκεκριμένο κείμενο συναισθάνομαι, συμπάσχω και όντως ταυτίζομαι…
Κωνσταντίνα Σκανδάλη
Το δίπολο υπάρχω-ζω είναι αυτό που με απασχολεί περισσότερο.
Χρύσα Νταή
Υπάρχουν σημεία του κειμένου με τα οποία ταυτίζεστε;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗ:
Η ταύτιση θεωρώ ότι για να υπάρξει χρειάζεται την προϋπόθεση να υπάρχουν κοινές προσλαμβάνουσες. Δε γίνεται να ταυτιστείς με κάποιον ή κάτι αν δεν έχετε ίδια ή έστω παρόμοια βιώματα.
Στο συγκεκριμένο κείμενο συναισθάνομαι, συμπάσχω, εμπλέκομαι και ίσως σε πολύ συγκεκριμένα και λίγα σημεία όντως ταυτίζομαι, είτε με τα πρόσωπα του έργου είτε με τις εκάστοτε καταστάσεις, είτε με την ίδια την ιστορία, η οποία είναι μια διαδρομή ανακάλυψης του εαυτού.
ΧΡΥΣΑ ΝΤΑΗ:
Το δίπολο υπάρχω-ζω είναι αυτό που με απασχολεί περισσότερο. Είναι πολύ εύκολο να υπάρχουμε απλά, είναι κάτι το οποίο ορίζεται από τα στοιχεία της ταυτότητάς μας, την κουλτούρα μας, τον κοινωνικό μας περίγυρο. Αλλά το να ζήσουμε, αυτό είναι το δύσκολο. Το σημείο του έργου με το οποίο ταυτίζομαι περισσότερο είναι αυτό της συνειδητοποίησης ότι οι λάθος επιλογές ή η αλλαγή αποφάσεων δε σημαίνουν ότι δε ζεις, μπορεί μάλιστα να είναι αυτές που ορίζουν την υπόστασή σου.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ.
