Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!
Έχετε σκεφτεί ποτέ εάν οι τροφές που τρώμε, δεν είναι τόσο αθώες και επιτείνουν την καταστροφή των δοντιών; Ποιες τροφές καταστρέφουν όμως τα δόντια μας;
Κατά την ανατολή του, το δόντι είναι άσπρο και όμορφο. Με τις διάφορες τροφές και το σάλιο δημιουργείται σταδιακά οδοντική πλάκα, η οποία κολλάει επάνω στο δόντι.
Μέσα σ’ αυτό το μείγμα βρίσκονται εκατομμύρια μικρόβια που έχουν μεταβολισμό. Αυτό σημαίνει ότι τα μικρόβια είναι ζωντανοί οργανισμοί, που τρέφονται από την οδοντική πλάκα και ταυτόχρονα γίνεται αφόδευση, που αφήνει μια όξινη ουσία στα δόντια. Αυτή η όξινη ουσία είναι επιθετική και έχει την δυνατότητα να λιώσει το σμάλτο.
Η διάβρωση του σμάλτου λαμβάνει χώρα καθημερινά κατά την κατανάλωση τροφών και ποτών. Ας δούμε ποιες είναι αυτές:
1. Εσπεριδοειδή: Τα εσπεριδοειδή και οι χυμοί τους, που είναι πλούσιες πηγές βιταμίνης C και άλλων θρεπτικών συστατικών, είναι απαραίτητα για πολλές βασικές λειτουργίες του οργανισμού., όχι όμως όταν πρόκειται για τα δόντια σας. Το γκρέιπφρουτ και ο χυμός λεμονιού, ειδικότερα, είναι πολύ όξινα και μπορούν να διαβρώσουν το σμάλτο των δοντιών με την πάροδο του χρόνου.
Μια μελέτη που έγινε το 2008 στο Τμήμα Επανορθωτικής Οδοντιατρικής του πανεπιστήμιου της Φιλαδέλφειας στις ΗΠΑ έδειξε ότι όντως ο χυμός λεμονιού και του γκρέιπφρουτ προκαλούν βλάβες στο σμάλτο των δοντιών, ενώ ο χυμός πορτοκαλιού προκαλεί μικρότερη διάβρωση των δοντιών. Πάντως, στο εμπόριο κυκλοφορούν χυμοί πορτοκαλιού ενισχυμένοι με ασβέστιο, το οποίο με τη σειρά του ενισχύει το σμάλτο των δοντιών. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας έπειτα από κατανάλωση χυμών των εσπεριδοειδών.
2. Τα τουρσιά και οι πίκλες: χρειάζονται κάποιο οξύ για να παρασκευαστούν, το οποίο τους δίνει το ξίδι και είναι απαραίτητο για τη διεργασία όξυνσης. Είναι αυτό που δίνει στα τουρσιά την ξινή, αλμυρή τους γεύση και τα κάνει αγαπητά για τον ουρανίσκο μας, είναι το ίδιο που προκαλεί και ζημιά στο σμάλτο των δοντιών μας.
Μια μελέτη που έγινε το 2004 σε 418 παιδιά ηλικίας 14 ετών στην βορειοδυτική Αγγλία (Birmingham), διαπιστώθηκε ότι τα τουρσιά προκαλούσαν τα πιο σημαντικά προβλήματα διάβρωσης του σμάλτου των δοντιών από τις περισσότερες στερεές τροφές που εξεταστήκαν. Επιπλέον διαπιστώθηκε ότι όσα παιδιά κατανάλωναν περισσότερο από μια φορά την ημέρα τουρσί, οι πιθανότητες φθοράς αυξήθηκαν κατά 85%.
3. Τα αναψυκτικά ως γνωστόν δεν κάνουν καλό στην υγεία μας γενικά, αλλά και ειδικότερα στην υγεία των δοντιών μας, αφού είναι πλούσια σε ζάχαρη. Αυτό που είναι όμως λιγότερο γνωστό είναι ότι τα οξέα που βρίσκονται στα ανθρακούχα αναψυκτικά φαίνεται να βλάπτουν τα δόντια ακόμη περισσότερο από τη ζάχαρη.
Το συμπέρασμα; Ακόμη και διαιτητικά αναψυκτικά που δεν περιέχουν ζάχαρη όπως η σόδα, η cola light, zero κ.α. περιέχουν κιτρικό και φωσφορικό οξύ και μπορούν να διαβρώσουν το σμάλτο εάν καταναλώνονται σε μεγάλες δόσεις. Επίσης μπορούν μετά από μια μακροχρόνια υψηλή πρόσληψη, τα αναψυκτικά με ζάχαρη, να προκαλέσουν και τερηδόνα! Επιπλέον, όταν τα αναψυκτικά συνδυάζονται με φαγητό, μειώνεται η περίοδος έκθεσης των δοντιών μας στα οξέα.
4. Τα ενεργειακά – αθλητικά ποτά είναι επίσης όξινα και πολλές φορές προξενούν ακόμη μεγαλύτερο κακό στα δόντια μας απ’ ό,τι τα αναψυκτικά και οι χυμοί φρούτων. Μόνο ορισμένα που περιέχουν συμπλήρωμα ασβεστίου θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τη φθορά της αδαμαντίνης. Μια μελέτη που διεξήχθη το 2008 στο Πανεπιστήμιο της Αίοβα, διαπιστώθηκε ότι το ενεργειακό ποτό Gatorade προκάλεσε πολύ βαθιές αλλοιώσεις, τόσο στο σμάλτο και στην επιφάνεια της ρίζας του δοντιού με αμέσως επόμενο το Red Bull που προκαλούσε επιπλέον απώλεια ασβεστίου και φωσφόρου από το δόντι.
5. Το κρασί και μάλιστα το κόκκινο, περιέχει χρωματογόνα, τα οποία με τη σειρά τους παράγουν ουσίες οι οποίες αποχρωματίζουν τα δόντια. Επιπλέον, οι τανίνες τις οποίες περιέχει το κόκκινο κρασί στεγνώνουν το στόμα και έτσι δημιουργούν ακόμη περισσότερους λεκέδες στα δόντια. Ωστόσο, ακόμη και λευκό κρασί μπορεί να συμβάλει στην κηλίδωση των δοντιών. Και τα δυο είδη κρασιών περιέχουν οξέα, τα οποία επιτρέπουν σε λεκέδες από τα τρόφιμα ή από άλλα ποτά να διεισδύσουν πιο βαθιά στο δόντι.
6. Ο καφές. Δεν είναι δύσκολο να κοιτάξετε την άδεια κούπας σας, αφού έχετε απολαύσει τον καφέ σας, και να παρατηρήσετε τους λεκέδες που αφήνει. Το ίδιο συμβαίνει και στα δόντια, ειδικά σε όσους καταναλώνουν αρκετούς καφέδες και συχνά, χωρίς να εφαρμόζουν σωστή στοματική υγιεινή. Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως οι λεκέδες του καφέ είναι περισσότερο επίμονοι και από τους λεκέδες που προκαλεί το κάπνισμα.
7. Το Ποπ κορν: Μπορεί να μην περιέχει οξέα, κρύβει όμως κινδύνους, κυρίως τα σκληρά κομμάτια του χαλάνε την επιφάνεια των δοντιών, σφηνώνουν σε δυσπρόσιτα σημεία ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορούν να σπάσουν ακόμα κάποιο δόντι. Μια από τις χαρές του σινεμά είναι το ποπ κορν, μπορούμε όμως να προτιμήσουμε τα νάτσος, που είναι εξίσου γευστικά.
8. Πάγος: Ισχύει το ίδιο με το ποπ κορν. Ιδιαίτερα αν έχουμε μεγάλα σφραγίσματα. Έκτος απο αυτό η συνήθεια που πολλοί έχουμε υιοθετήσει ιδιαίτερα το καλοκαίρι για να δροσιστούμε, είναι να τρώμε ή να πιπιλάμε παγάκια και τριμμένο πάγο. Συχνά μπορεί να το κάνουμε γιατί σκεφτόμαστε ότι τα παγάκια αποτελούνται από σκέτο νερό και δεν έχουν θερμίδες. Αυτή η συνήθεια ωστόσο, μόνο καλό δεν κάνει στην υγεία των δοντιών μας, σύμφωνα με την Αμερικανική Οδοντιατρική Εταιρία.
Κι αυτό γιατί μπορεί να προκαλέσει ρωγμές στα δόντια που αργότερα θα οδηγήσουν σε τρύπες ή σε σπάσιμο ολόκληρου του δοντιού. Ακόμη, όταν δαγκώνουμε παγάκια, ασκούμε πίεση με τα δόντια μας καθώς το παγάκι είναι αρκετά σκληρό με κίνδυνο να σπάσουμε κάποιο δόντι.
Παράλληλα, η συχνή εναλλαγή ζεστού – κρύου που υποβάλλουμε στα δόντια μας, τα φθείρει.
Αν έχετε παρατηρήσει ότι μασάτε παγάκια κάθε μέρα καλό είναι να κάνετε εξετάσεις αίματος, καθώς κατά πάσα πιθανότητα έχετε έλλειψη σιδήρου.
9. Το τσάι και ειδικά το μαύρο μπορεί να λεκιάσει τα δόντια μας περισσότερο από τον καφέ, αφού περιέχει τανίνες ίδιες με εκείνες που περιέχει και το κόκκινο κρασί. Επομένως, ποικιλίες τσαγιού όπως το πράσινο και το λευκό, οι οποίες έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε τανίνες, δεν προκαλούν τόσο κακό στα δόντια όσο το μαύρο. Προτιμήστε τες. Ακόμη και τα διάφορα είδη τσαγιών από βότανα μπορούν να διαβρώσουν το σμάλτο των δοντιών και μάλιστα περισσότερο από ό, τι το μαύρο σύμφωνα με μελέτη της Επανορθωτικής Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ Μ. Βρετανίας.
10. Οι καραμέλες μέχρι να λιώσουν στο στόμα, εκθέτουν τα δόντια σε μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, ικανής να εισχωρήσει παντού. Το στόμα μας περιέχει φυσικά βακτήρια, που τρέφονται με τη ζάχαρη, με αποτέλεσμα να την διασπούν σε οξέα που διαβρώνουν το σμάλτο των δοντιών, αναγκάζοντάς μας να επισκεφθούμε τον οδοντίατρο. Οι μαλακές και λαστιχωτές καραμέλες που κολλάνε στα δόντια, επίσης δίνουν χρόνο και «υλικά» για τη δημιουργία πλάκας στα δόντια.
Τώρα που γνωρίσαμε ποιες τροφές κάνουν κακό στα δόντια, καλό είναι, όλοι να πλένουμε τα δόντια μας σε καθημερινή βάση (ιδανικά τρεις φορές την ημέρα), μετά την κατανάλωση γευμάτων και ειδικά των τροφίμων που αναφέραμε παραπάνω.
«Το προλαμβάνειν είναι καλύτερο από το θεραπεύειν». Το καλό καθημερινό βούρτσισμα με μια οδοντόκρεμα, είναι ο μόνος τρόπος για να έχουμε όμορφα δόντια, γερά ούλα, και ένα λαμπερό και δροσερό χαμόγελο, όμως για να έχουμε αυτό το όμορφο χαμόγελο θα πρέπει να δώσουμε βάση στην στοματική μας υγιεινή!
Κακές συνήθειες που βλάπτουν τα δόντια
1. Δάγκωμα νυχιών: Η συνήθεια αυτή μπορεί να προκαλέσει μετακίνηση και μικροσπασίματα στα δόντια. Επίσης, η μετακίνηση της κάτω γνάθου σε θέση προολίσθησης, για αρκετό χρόνο, μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία της κροταφογναθικής άρθρωσης.
2. Λάθος βούρτσισμα δοντιών: Η χρήση μιας σκληρής οδοντόβουρτσας όπως και η άσκηση υπερβολικής δύναμης κατά το βούρτσισμα μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό των ούλων, βλάβη στο σμάλτο και ευαισθησία των δοντιών.
3. Σφίξιμο των δοντιών: Η συνήθεια αυτή μπορεί να προκαλέσει φθορά και σπάσιμο της οδοντικής επιφάνειας. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει πόνο στην κροταφογναθική άρθρωση και τους στοματικούς μύες.
4. Δάγκωμα πάγου: Το να δαγκώνουμε παγάκια είναι μια πολύ κακή συνήθεια και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα δόντια και τα υπάρχοντα σφραγίσματα, λόγω της σκληρότητας και της χαμηλής θερμοκρασίας του πάγου.
5. Χρήση των δοντιών ως εργαλεία: Πολλοί χρησιμοποιούν τα δόντια σαν εργαλεία για να ανοίξουν μπουκάλια ή πλαστικές σακούλες, να ισιώσουν ένα πιρούνι, να κόψουν μια ταμπέλα, κ.α. Τέτοιες ενέργειες μπορεί να προκαλέσουν σπάσιμο δοντιών, τραυματισμό στη γνάθο ή κατάποση κάποιου ανεπιθύμητου αντικειμένου.
6. Κακές διατροφικές συνήθειες: Το συνεχές “μασούλημα”, η πόση ανθρακούχων αναψυκτικών, το μάσημα όξινων φρούτων (λεμόνια), αυξάνουν την πιθανότητα για τερηδόνα στα δόντια.
7. Κάπνισμα: Το κάπνισμα προκαλεί κακοσμία στόματος, επιδεινώνει τις νόσους του περιδοντιου, “κιτρινίζει” τα δόντια και βέβαια μπορεί να προκαλέσει καρκίνο στην στοματική κοιλότητα (ιδίως όταν συνδυάζεται με αλκοολούχα ποτά).
Πώς να μειώσουμε την καταστροφή του σμάλτου
– Πίνουμε πολύ νερό ιδίως όταν πίνουμε καφέ ή κάποιο αλκοολούχο ποτό
– Καταναλώνουμε τροφές που διεγείρουν την παραγωγή σάλιου, όπως ξηροί καρποί, καρότα, σέλερι
– Μασάμε τσίχλες χωρίς ζάχαρη
