Οι τρεις βομβαρδισμοί του Πειραιά (11 Ιανουαρίου 1944)

Εάν θα πρέπει κάποιος να κάνει έρευνα σχετικά με τα γεγονότα που συνέβησαν την εποχή εκείνη (11/1/1944), θα πρέπει να ψάχνει στα επίσημα αρχεία του Κράτους ή αλλού για "θύματα γερμανικής κατοχής" ή στις "απώλειες αμάχων", "θύματα βομβαρδισμού Πειραιά" κ.ο.κ. 

Καμία όμως αναζήτηση τέτοια, δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα των γεγονότων που συνέβησαν στην πραγματικότητα. Δεν είναι καθόλου περίεργο ότι ακόμα και τότε που η μνήμη των γεγονότων ήταν νωπή, η σιωπή ήταν τέτοια που κάλυψε οποιαδήποτε έρευνα που έγινε από επίσημους φορείς της πολιτείας. Η εξόριστη τότεκυβέρνηση του Τσουδερού από το Κάιρο που  διαμαρτυρήθηκε έντονα δεν έλαβε ποτέ μια απάντηση ικανή να ικανοποιήσει το λαϊκό αίσθημα. Ο Πειραιάς βομβαρδίστηκε όπως αποδείχθηκε αργότερα από τους συμμάχους μας τους αγγλο-αμερικάνους λίγες μέρες πριν την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, όταν οι δεύτεροι αποχωρούσαν πλέον ατάκτως από όλη την Ευρώπη και όλοι γνώριζαν πλέον ότι ο πόλεμος για αυτούς ήταν χαμένος. 

Άλλη μια αλήθεια που θα δούμε αναλυτικότερα πιο κάτω είναι ότι δεν μιλάμε για τον βομβαρδισμό αλλά για τους βομβαρδισμούς του Πειραιά.

Ο κατοχικός τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Ιωάννης Ράλλης διαμαρτυρήθηκε έντονα γράφοντας τα κάτωθι:«Αεροπορική επιδρομή πρωτοφανούς αγριότητος έλαβε χώραν την μεσημβρίαν της σήμερον εις την γείτονα. Δεν πρόκειται περί πολεμικής επιχειρήσεως, αλλά περί τρομοκρατικής επιθέσεως εναντίον του ελληνικού λαού του Πειραιώς, θύμα της βαρβάρου αυτής ενεργείας. Δεν εβομβαρδίσθησαν στόχοι στρατιωτικοί, αλλά αυτή η καρδιά της πόλεως του Πειραιώς. Καθ’ εκατοντάδας θρηνούμεν τα θύματα της εξάλλου αυτής πράξεως των επιδρομέων. Εκκλησίαι, και ο καθεδρικός ναός, δημόσια και κοινωφελή ιδρύματα, ιδιωτικαί κατοικίαι και γραφεία εβλήθησαν μετά λύσσης και ασφαλώς εκ προμελέτης... Ρηγνύω κραυγήν διαμαρτυρίας ενώπιον της Ανθρωπότητος δια το επιτελεσθένπρωτάκουστον ανοσιούργημα, το οποίον δεν είναι δυνατόν να αφεθή αστιγμάτιστον όταν σημάνη η ώρα της δικαιοσύνης».Όμως δεν ελήφθησαν τα λεγόμενά του υπόψιν καθότι όπως προαναφέραμε ήταν κατοχικός πρωθυπουργός ενώ η νόμιμη κυβέρνηση ήταν του Τσουδερού (Κάιρο).  

 

Κάποιες απαντήσεις των συμμάχων μίλησαν για "στρατιωτικούς στόχους που προσβλήθηκαν και για ατυχή θάνατο ορισμένων κατοίκων που ήταν αναγκαίο επακόλουθο της επιδρομής". Οι στρατιωτικοί στόχοι που προσβλήθηκαν κατά την διάρκεια του βομβαρδισμού ήταν οι 8 Γερμανοί στρατιώτες που σκοτώθηκαν, ενώ όταν αναφερόμαστε στο αναγκαίο επακόλουθο της επιδρομής μιλάμε για 5.500 νεκρούς και για τεράστια καταστροφή αφορούσα την υλικοτεχνική υποδομή της πόλης.

Ο ερευνητής Δημοσιογράφος Βασίλης Κουτουζής, στο αφιέρωμα που έχει κάνει για τον βομβαρδισμό αυτό (που αξίζει να διαβάσετε όλο εδώ και που εγώ προσωπικά θεωρώ την περιγραφή του την πιο πλήρη) τον χαρακτηρίζει παρανοϊκό ενώ η εισαγωγή του σου κόβει την ανάσα....

Μεσημέρι  της 11^ης  Ιανουαρίου του 1944!

        Η πιο εγκληματική ενέργεια των παραφρόνων συμμάχων. Βομβαρδίζουν τον Πειραιά, δήθεν για να διώξουν τους Γερμανούς.  

       Τα "συμμαχικά" αεροπλάνα,  κάνουν στάχτη την πόλη! Στους δρόμους σκορπισμένα πτώματα, φριχτές εικόνες ακρωτηριασμένων παιδιών! Οι δρόμοι κλεισμένοι από ξύλα, κεραμίδια από τις στέγες, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα και λάκκοι που έχουν ανοίξει οι βόμβες.  

        Σφυροκόπημα για τρεις ώρες, από τις 12 το μεσημέρι  - ώρα που ο κόσμος βρισκόταν στους δρόμους.......

       

      

Σκοπός του άρθρου αυτού δεν είναι η περιγραφή του βομβαρδισμού του Πειραιά, περιγραφή βέβαια που με μεγάλη επιτυχία άλλοι έχουν παρουσιάσει, αλλά να ερευνήσουμε από ποιους έγινε ο βομβαρδισμός, με ποια μέσα και το κατά πόσο τόσα χρόνια οι αρχές να ερευνήσουν τα αίτια και αν τα επερχόμενα αποτελέσματά τους ήταν προμελετημένα ή όχι.

 

 

Απρίλιος του 1946. Τα ερείπια της βομβαρδισμένης Αγίας Τριάδας.  (Φωτογραφία από Nat Farbman)

Για πολλά χρόνια ένα από τα ερωτήματα που υπήρχαν ήταν αν επρόκειτο για αγγλικά ή αμερικάνικα αεροπλάνα. Η ανέλκυση από την θάλασσα όμως ενός αεροπλάνου που έριξαν οι Γερμανοί κατά την διάρκεια του πρώτου βομβαρδισμού καθώς και η τυχαία ανακάλυψη βόμβας απέδειξαν περίτρανα ότι επρόκειτο για καθαρά αμερικάνικο βομβαρδισμό που πραγματοποιήθηκε από Ιπτάμενα Φρούρια (Πρόκειται για ένα τετρακινητήριο βαρύ βομβαρδιστικό αεροπλάνο που κατασκευάστηκε από την εταιρία Boeing για τις ανάγκες της Αμερικανικής αεροπορίας. Χρησιμοποιήθηκε κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κυρίως για τον βομβαρδισμό Γερμανικών στόχων.  Μπορούσε να πετάξει σε πολύ μεγάλο ύψος, σε μεγάλες αποστάσεις, μεταφέροντας μεγάλο φορτίο και μπορούσε να αμυνθεί σε εχθρικές επιθέσεις. Ήταν το αεροπλάνο με τη ρίψη περισσοτέρων βομβών από οποιοδήποτε άλλο, κατά τη διάρκεια του πολέμου). Όμως στο σημείο αυτό οφείλουμε να πούμε ότι έστω και αν ποτέ δεν έβρισκαν το βυθισμένο στον λιμένα αεροσκάφος, έστω και αν ποτέ δεν έβρισκαν βόμβα αμερικάνικου βομβαρδιστικού, δεν θα υπήρχε καμία δικαιολογία να μην φανερωθεί η ταυτότητα των δραστών αφού η αποστολή ουδέποτε κρατήθηκε μυστική ή απόρρητη περισσότερο ή λιγότερο από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις της εποχής εκείνης. Οι πιλότοι ουδέποτε κρύφτηκαν, συνέστησαν μάλιστα ενώσεις και συνδέσμους και ανάρτησαν εμφανώς τις αποστολές τους μεταξύ των οποίων ήταν και ο βομβαρδισμός του Πειραιά. 

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΩΝ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΩΝ

Το σήμα της μοίρας που (15ης) που βομβάρδισε τον Πειραιά

 

Σχηματισμός τέτοιων σκαφών (B17) απογειώθηκαν από την αμερικάνικη πλέον βάση της Φότζια Ιταλίας, που ανήκαν στην 5η πτέρυγα της 15ης Αεροπορικής Στρατιάς. Για προστασία από τυχόν προσβολή τους από αεροσκάφη του άξονα συνοδεύονταν από αεροσκάφη τύπου Lockheed P 38 Lightning. 

 

 Ο πιο πάνω σχηματισμός έφτασε στον Πειραιά στις 12.35 και στις 13.43 αποχώρησε. Το μεγαλύτερο μέρος των βομβών που έριξε ήταν εμπρηστικές.

Όμως όπως προαναφέραμε δεν ήταν μόνο αυτός ο βομβαρδισμός. Ακολούθησε στις 19.22 ένας βομβαρδισμός που κράτησε έως 21.40' και ένας τρίτος ακόμα από 21.57' έως 23.15' ώρα. Οι δύο τελευταίοι βομβαρδισμοί πραγματοποιήθηκαν από αγγλικούς σχηματισμούς αυτή την φορά (RAF).  

Η συνολική διάρκεια των βομβαρδισμών ήταν 5 ώρες! Δηλαδή επί πέντε ώρες ο Πειραιάς ο βομβαρδιζόταν ανηλεώς. Η μεγαλύτερη καταστροφή έγινε το πρώτο μισάωρο του πρώτου, του αμερικανικού δηλαδή βομβαρδισμού, αλλά και το τελευταίο μισάωρο του τελευταίου νυχτερινού βομβαρδισμού. 

Τα αποτελέσματα των τριών βομβαρδισμών καταγράφηκαν στις 12 Ιανουαρίου του 1944, σε επίσημη αναφορά τηςΠολιτικής Αμύνης του Πειραιά, προς την προϊσταμένη αρχή της στην Αθήνα. Η αναφορά αυτή περιελάμβανε τις καταστροφές που είχαν γίνει στην πόλη, κατά περιφέρειες των αστυνομικών τμημάτων. 

Υπηρεσία Πολιτικής άμυνας υπήρχε εντός κάθε αστυνομικού καταστήματος, η οποία έστελνε την αναφορά της προς την Διεύθυνση Αστυνομίας Πειραιώς όπου έδρευε η κεντρική υπηρεσία της Πολιτικής Άμυνας για τον Πειραιά. 
Αυτή λοιπόν αφού συγκέντρωσε τις τοπικές αναφορές των τμημάτων συνέταξε μια συνολική αναφορά. Θα παρατηρήσουμε ότι οι αναφορές των τμημάτων διαφέρουν ως προς αυτά που καταγράφουν. Βάση δίδεται στα σημεία που έπεσαν βόμβες και αυτά κυρίως αναφέρονται. Αν οι συγκεκριμένες βόμβες σκότωσαν ή τραυμάτισαν ή έθαψαν ζωντανούς ανθρώπους δεν μπορεί να υπολογιστεί.  

Στην περιφέρεια του τότε Α΄ Αστυνομικού Τμήματος:

Πλήγηκε ιδιαιτέρως η οδός Φιλελλήνων από την παράλια ζώνη έως το ύψος της Λεωφόρου Βασιλέως Κωνσταντίνου (σημερινή Ηρ. Πολυτεχνείου). 

Βόμβες έπεσαν στην οδό Ευπλοίας, στην οδό Χατζηκυριάκου, στις οδούς Θεοχάρη και Φαβιέρου.

Στην περιφέρεια του Β΄ Αστυνομικού Τμήματος:

Βόμβες έπεσαν επί του  Ι.Ν. της Αγίας Τριάδας, σε όλο το μήκος της οδού της Λεωφόρου Γεωργίου Α΄και στον Τινάνειο Κήπο, στην οδό Νοταρά, στην Ακτή Ποσειδώνος, επί των οδών Γούναρη, Καποδιστρίου, Λουδοβίκου, Κέκρωπος, στην Πλατεία Λουδοβίκου, στη Σχολή Καλογραιών "Ζαν Ντ' Αρκ", στην οδό Ζωσιμαδών, στην οδό Ναυάρχου Μπήττυ, στη Ζαννή, στην οδό Ντενύ Κοσσέν, στις οδούς Βασιλέως Κωνσταντίνου, Πραξιτέλους, Ανδρούτσου, Υψηλάντου, Σκυλίτση (τροχιοδρόμων), Ευαγγελιστρίας, Κουντουριώτη, στην οδό Βενιζέλου (πρώην Ηφαίστου) και στην οδό Αλκιβιάδου. 
Σύνολο βομβών: 51
Αριθμός θυμάτων νεκρών και τραυματιών: Ανεξακρίβωτος! Υπολογίζονται προχείρως σε εκατοντάδες.

Η μαρμάρινη πλάκα που βρίσκεται σήμερα επί του ναού της Αγίας Τριάδας

Στην περιφέρεια του Γ΄ Αστυνομικού Τμήματος:

Βόμβες έπεσαν στις οδούς Πολυδεύκους, Κάστορος και Χαϊδαρίου, στην οδό Αγίου Διονυσίου, στη διασταύρωση Χαϊδαρίου και Γαβριάς και σε διάφορα μέρη της οδού Χαϊδαρίου. Ακόμα στις οδούς Δραγατσανίου, Δάφνης, Φωκίωνος, Αιτωλικού, επί του Ξενοδοχείου "Ακρόπολις", σε πολλά σημεία της Ακτής Κονδύλη.
Σύνολο βομβών: 20
Αριθμός θυμάτων: Μέγας, δυσκόλως εξακριβούμενος λόγω ερειπίων. 

Στην περιφέρεια του Δ΄ Αστυνομικού Τμήματος:

Βόμβες έπεσαν στις οδούς Πύλης, Ζέας, πάροδο Θεάτρου Τσόχα, Μεγάλου Αλεξάνδρου από αριθμό 32 έως αριθμό 41, Ακτή Τουρκολίμανου, Καρατζά και έναντι κινηματοθεάτρου Τσόχα.
Σύνολο βομβών: 6
Αριθμός θυμάτων: 20 νεκροί και 1 τραυματίας.

Στην περιφέρεια του Στ' Αστυνομικού Τμήματος:

Βόμβες έπεσαν στο Συνοικισμό της Ευγενείας, Πλατεία Φιλιππίδη, οδό Ροδόπης, Βιτωλίων, Αγίου Όρους, Σαλαμίνος, Υπαπαντής, Θεσσαλονίκης, Ολύνθου, Τέρμα Αγίου Γεωργίου.
Σύνολο βομβών: 16
Αριθμός θυμάτων: 9 νεκροί και 6 τραυματίες.

Στη περιφέρεια του Η' Αστυνομικού Τμήματος:

Βόμβες έπεσαν στις οδούς Σμύρνης, Βασιλικών, Μυκάλης, Μακρών Τειχών, Κωνσταντινουπόλεως, Αλών, Δραγατσανίου, Πολεδεύκους, Αλιπέδου και στην οδό Αθηνών.
Αριθμός θυμάτων: Ανεξακρίβωτος!

Στην περιφέρεια του Θ'  Αστυνομικού Τμήματος:

Βόμβες έπεσαν στις οδούς, Κανελλοπούλου, Αναλήψεως, Αρκαδίας, Σφαγείων, Αγίου Φανουρίου, Παντελεήμονος, Καλοκαιρινού, στην αποθήκης της Κοπής και στην οδό Μεθώνης. 
Αριθμός θυμάτων: Έχουν ανασυρθεί μέχρι στιγμής 16 νεκροί ενώ οι τραυματίες είναι πολυάριθμοι.

Οι πυρκαγιές, γράφει η έκθεση πιο κάτω, συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο ανεξέλεγκτες. Όσον αφορά τις καταρρεύσεις των οικιών η αναφορά συνεχίζει λέγοντας, ότι είναι τόσες πολλές ώστε θα χρειασθούν πολλές μέρες για να καταμετρηθούν. Εκ των Αστυνομικών κτηρίων βομβαρδίστηκαν και κατεστράφηκαν το Τμήμα Τροχαίας, το Τμήμα Επιφυλακής, σκοτώθηκε ο Υπαστυνόμος Α. Κουφός ενώ αγνοείται ο Αστυνόμος Λεβέντης. 

Συνεπώς οι αναφορές που συνετάχθηκαν την επόμενη κιόλας μέρα, αδυνατούσαν να καταγράψουν το σύνολο της καταστροφής. Συμπεράσματα όπως αριθμός θυμάτων ανεξακρίβωτος ή μέγας δηλώνουν φανερά την αδυναμία αυτή. Εξάλλου και στις περιφέρειες που δηλώθηκαν οι νεκροί, όπως για παράδειγμα οι 9 νεκροί της περιφέρειας του Στ'  Αστυνομικού Τμήματος, η συνέχεια ήταν διαφορετική καθώς αλλεπάλληλες συμπληρωματικές αναφορές διέψευσαν στην ουσία την πρώτη αρχική εκτίμηση.

Αρκεί να σημειωθεί ότι μέχρι τα μεσάνυχτα της 12ης Ιανουαρίου είχαν ανασυρθεί από τα ερείπια τόσοι νεκροί, που τα πτώματα προχείρως απλωμένα επί των οδοστρωμάτων ξεπερνούσαν τα χίλια!

Άλλοι 500 νοσηλεύονταν σε ιδιαίτερα κρίσιμη κατάσταση στα νοσοκομεία του Πειραιά ενώ άλλοι 258 βαριά τραυματισμένοι είχαν διακομιστεί σε νοσοκομεία των Αθηνών.Μέγας επίσης ήταν ο αριθμός των εισαχθέντων σε ιδιωτικές κλινικές και των δύο πόλεων που με πρόχειρους υπολογισμούς προσεγγίζει τους δύο χιλιάδες!

Το πόρισμα των εφημερίδων την 13η Ιανουαρίου του 1944 υπολογίζει τα θύματα πάνω από 2.000 και ενώ η καταμέτρηση συνεχίζεται. Το πώς ο αριθμός αυτός που καθημερινά ανέβαινε και που κάποια στιγμή έφτασε τους 5.500 έφτασε μεταπολεμικά στους 871 είναι άξιον θαυμασμού!

Σε καμία περίπτωση λοιπόν ο αριθμός των νεκρών δεν είναι αυτός που σήμερα τιμάται σε εκδηλώσεις μνήμης του Δήμου Πειραιώς, κάθε 11η Ιανουαρίου, επί του μνημείου που έχει ανεγερθεί στο κοιμητήριο της "Ανάστασης". Κι αυτό διότι τις ημέρες που ακολούθησαν των βομβαρδισμών τα πτώματα που ανασύρονταν πολλαπλασίαζαν τον αριθμό της αρχικής καταμέτρησης, ενώ από τους 3.500 περίπου τραυματίες σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία Πειραιώς και Αθηνών, υπέκυψαν στα τραύματά τους περισσότεροι από από το 30 τοις εκατό.  

Το μνημείο του κοιμητηρίου της "Ανάστασης" που ανεγέρθηκε για Πειραιώτες που σκοτώθηκαν στο βομβαρδισμό της 11ης Ιανουαρίου του 1944

Μεταπολεμική φωτογραφία της Αγίας Τριάδας. Έχει διασωθεί μόνο η πρόσοψη του ναού ενώ στο υπόλοιπο κατεστραμμένο μέρος, έχει ανεγερθεί μια πρόχειρη κατασκευή στην οποία τελούνται οι λειτουργίες.

Το ξενοδοχείο Κοντινένταλ βομβαρδισμένο

  
Στην Αγία Τριάδα

Θα χρειάζονταν ώρες ατελείωτης περιγραφών για μεταφερθεί με ρεαλισμό η περιγραφή μιας κόλασης που λεγόταν Πειραιάς. Φωνές ψυχοραγούντων και διαμελισμένων ακούγονταν από τα χαλάσματα, ειδικά από τεράστια σε μέγεθος κτήρια που φιλοξενούσαν κόσμο όπως ο ναός της Αγίας Τριάδας που μεταβλήθηκε σε σωρό ερειπίων. Μόνο η πρόσοψη είχε μείνει όρθια. Όμως ο υπόλοιπος ναός είχε μεταβληθεί σε μια φονική παγίδα σε όσους έτρεξαν τελευταία στιγμή να εισέλθουν εντός αυτού. Την επόμενη ημέρα τα πτώματα που έβγαλαν ήταν φρικτά παραμορφωμένα καθώς είχαν τεθεί σε μια μακάβρια σειρά, το ένα δίπλα στο άλλο, στο στηθαίο του δρόμου. 

Ο κόσμος είχε τρέξει μέσα στην εκκλησία αντί ενός καταφυγίου πιστεύοντας ότι στην εκκλησία δεν θα ρίξουνε. Κι έτσι ο ναός βρέθηκε κατάμεστος από κόσμο την ώρα του βομβαρδισμού, λίγα λεπτά μετά το πρώτο συριγμό των σειρήνων. 

Και οι Πειραιώτες την επόμενη ημέρα ρωτούσαν ο ένας τον άλλον. 
- "Εμείς οι Έλληνες τι φταίξαμε;"
- "Τι τους κάναμε;"
- "Δεν πολεμήσαμε μαζί τους; Δεν βλέπουν ότι αγωνιζόμαστε να επιζήσουμε σαν φυλή και ως Έθνος, χωρίς καμιά βοήθεια από πουθενά; Γιατί μας σκοτώνουν άραγε οι λεγόμενοι "σύμμαχοι" και "ελευθερωτές" μας;" 

Η φρίκη των κοριτσιών της Επαγγελματικής Σχολής

Άλλο ένα θλιβερό άκουσμα ήταν το καταφύγιο της "Ηλεκτρικής" στο οποίο είχαν καταφύγει οι 80 μαθήτριες της Επαγγελματικής και Οικοκυρικής Σχολής του Δήμου Πειραιά που μαζί με τις καθηγήτριες έτρεξαν να βρεθούν στην αγκαλιά που υποτίθεται ότι προσέφερε ένα πιστοποιημένο καταφύγιο! Δυστυχώς όλα τα καταφύγια του Πειραιά είχαν κατασκευαστεί την περίοδο 1937 με 1939, με προδιαγραφές ενός πολέμου που ανήκε πλέον σε άλλη εποχή. Η θανατηφόρος πρόοδος των μέσων είχε αλλάξει δραματικά μέσα σε λίγα μόλις χρόνια. Τα διπλάνα της εποχής εκείνης με τις βόμβες που έριχναν είχαν περάσει στην ιστορία. Οι βόμβες των ιπταμένων φρουρίων μπορούσε πλέον να ισοπεδώσει μια πολιτεία σε λιγότερο από μια ημέρα. Τα καταφύγια είχαν πάψει προ πολλού να προσφέρουν την όποια ασφάλεια μπορούσαν. 

Είναι ξεκάθαρο ότι όλος ο βομβαρδισμός έχει ως στόχο το κέντρο της πόλης του Πειραιά

Η βόμβα που έπεσε πάνω στο καταφύγιο της "Ηλεκτρικής" κατεδάφισε και όλα τα γύρω κτίσματα τα ερείπια των οποίων καταπλάκωσαν το καταφύγιο. Η έξοδος φράχτηκε και τα δυστυχισμένα κορίτσια άρχισαν να φωνάζουν, να ουρλιάζουν καθώς το οξυγόνο τους τελείωνε. Οι φωνές ακούγονταν σε μεγάλη απόσταση γύρω από το καταφύγιο επί της οδού Βασιλέως Κωνσταντίνου (σημερινή Ηρ. Πολυτεχνείου). Όλοι έτρεξαν να προσφέρουν βοήθεια. Και ενώ όλοι έσκαβαν με αξίνες, ακολούθησε ο δεύτερος βομβαρδισμός και μετά το τρίτος! Οι διασώστες είτε σκοτώθηκαν είτε παραιτήθηκαν από την προσπάθεια. Έτσι οι δυστυχισμένες 80 μαθήτριες μαζί με τις δασκάλες τους πέθαναν από ασφυξία! Όμως ο θάνατος υπήρξε λύτρωση καθώς μέχρι να επέλθει μανάδες, αδέλφια και παιδιά έσκαβαν με τα χέρια φωνάζοντας τα ονόματα των αγαπημένων τους κοριτσιών, των θαμμένων ζωντανών νεκρών. Όλη τη νύχτα οι γονείς πάνω από τον "τάφο" του καταφυγίου επικοινωνούσαν με τα κορίτσια τους, φωνάζοντας και οι ίδιοι βοήθεια. Μα ποια βοήθεια άραγε; Ποια βοήθεια θα μπορούσαν να προσφέρουν οι υπόλοιποι, αφού κι αυτοί έσκαβαν αλλού για τους δικούς τους ανθρώπους. 

Η Janne D' Arc

Η μοίρα επιφύλαξε την ίδια περίπου τύχη για τη Γαλλική Σχολή των Καλογραιών "Janne D' Arc" που οι βόμβες που την έπληξαν φόνευσαν καθηγήτριες και μαθήτριες όμοια με την Επαγγελματική Σχολή. 

Οι Πειραιώτες συνάντησαν το θάνατο και σε άλλα πρόχειρα καταφύγια που προσέτρεξε όπως ήταν τα υπόγεια. Σε ένα εξ αυτών στην οδό Τσαμαδού, ανακάλυψαν ότι οι προσφεύγοντες πνίγηκαν εξαιτίας του νερού! Θαμμένοι ως ήταν κάτω από τα ερείπια εισχώρησε νερό εξαιτίας σπασμένου αγωγού που πλημμύρισε το υπόγειο με τη φραγμένη έξοδο προκαλώντας αυτό τον τόσο παράδοξο θάνατο. 
Ελαφρότερες ζημίες ευτυχώς υπέστη το Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς που από τύχη διασώθηκε. 

Η βοήθεια των θυμάτων

Η βοήθεια που προσφέρθηκε στα θύματα του βομβαρδισμού προερχόταν κύρια από ιδιώτες και την εκκλησία σε θέματα στέγασης και ρουχισμού. Οι εκκλησίες του Πειραιά που είχαν διασωθεί ανοίχτηκαν για την φιλοξενία των χιλιάδων αστέγων, τη στιγμή που ο χειμώνας βρισκόταν στην κορύφωσή του. Χαρακτηριστική μεταξύ άλλων είναι η βοήθεια του πτωχού Σωματείου Ταξιθετών που δέχθηκαν τέσσερις πειραϊκές οικογένειες, τις οποίες φιλοξένησαν στα γραφεία τους.

Το προσωπικό του νοσοκομείου "Σωτηρία" εξέλαβε την αυθόρμητη απόφαση να στερηθεί του μεσημεριανού και του βραδινού γεύματος της επόμενης ημέρας, προκειμένου το φαγητό που θα εξοικονομηθεί να διατεθεί στους τραγικούς βομβόπληκτους Πειραιώτες. 

Δυστυχώς δεν ήταν η αντίδραση όλων η αναμενόμενη. Όπως ήταν φυσικό χιλιάδες Πειραιώτες σχημάτισαν πομπές βομβοπλήκτων καθώς φοβούμενοι κι άλλο βομβαρδισμό ανέβαιναν στην Αθήνα. Κάποιοι επαγγελματίες αυτοκινητιστές όμοια με τους μαυραγορίτες, ζητούσαν ασύλληπτα ποσά από δυστυχισμένους για να τους μεταφέρουν στην Αθήνα. Ζητάνε ένα εκατομμύριο ως το κέντρο.  Οι περισσότεροι ξεκινάνε με τα πόδια. 

- "Είσαστε Πειραιώτης;"
- "Όχι Αθηναίος"
- "Με τα δικά σας. Δεν θα αργήσουν να έρθουν κι από εκεί"
- "Α, όχι αυτό δεν γίνεται, μην το λέτε!"
- "Γιατί;"
- "Διότι η Αθήνα έχει αρχαιότητες"   

Αλλά και μετά το κακό της 11ης Ιανουαρίου οι επόμενες μέρες δεν πέρασαν εύκολα σε όσους σώθηκαν. Τραγωδία, ερήμωση, εγκατάλειψη. Το χειρότερο όλων είναι ότι δεν υπάρχουν πλέον σειρήνες να ηχήσουν συναγερμό. Έτσι σε κάθε φήμη περί συναγερμού όλοι τρέχουν σαν τρελοί. Χωρίς να ξέρουν που πάνε. Όλοι γνωρίζουν ότι οι σειρήνες είναι χαλασμένες και κανείς δεν γνωρίζει την αλήθεια.  

Ο "αποτυχημένος" βομβαρδισμός κατά τους Αμερικανούς

Συνεχίζοντας τη μικρή μας έρευνα για τους λόγους που βομβαρδίστηκε ο Πειραιάς συναντήσαμε άλλη μια πληροφορία. Είναι αυτή που δίνεται πλέον ελεύθερα από το Military History Network, που αφορά την USAF (αμερικάνικη αεροπορία). Οι 3 πρώτες γραμμές είναι αυτές που αφορούν την καταστροφή της πόλης, ενώ στο ημερολόγιο κάνει λόγο μόνο για βομβαρδισμό λιμένα. Απώλειες δικές τους 8 αεροσκάφη εκ των οποίων τα 6 καταστράφηκαν από μεταξύ τους σύγκρουση λόγω συννεφιάς.

STRATEGIC OPERATIONS (Fifteenth Air Force): B-17's, with P-38 escort, bomb the harbor at Piraeus, Greece; they destroy 8 attacking fighters; 6 B-17's are lost in midair collisions in the heavy overcast.
Transfers in Italy:
HQ 82d Fighter Group and 95th, 96th and 97th Fighter Squadrons from Lecce to Vincenzo Airfield with P-38's.
HQ 456th Bombartment Group (Heavy) and 744th, 745th, 746th and 747th Bombardment Squadrons (Heavy) to Cerignola from the US with B-24's; first mission is 10 Feb. 

Από το ημερολόγιο αποστολών της 301 μοίρας βομβαρδιστικών η οποία προς το τέλος του πολέμου ενσωματώθηκε με την 15η Αεροπορική Δύναμη όπως είπαμε βλέπουμε την κίτρινη ένδειξη που αφορούσε την αποστολή βομβαρδισμού του Πειραιά.

 

Η αεροφωτογραφία είναι από το Imperial War Museum.  Έχει ληφθεί από την R.A.F. και  σε αυτήν φαίνεται ο λιμένας Πειραιώς

 

 

Από το ημερολόγιο αποστολής ουδεμία αναφορά γίνεται ως προς τους στόχους παρά μόνο ότι λόγω έντονης συννεφιάς και παγετού, η αποστολή κατέληξε σε πλήρη αποτυχία, καθόσον τα αεροσκάφη συγκρούσθησαν μεταξύ τους και ίσως αυτός είναι ο μόνος λόγος για την βιαστική ρήξη βομβών και την πλήρη αστοχία όσον αφορά στρατιωτικούς στόχους. 

Από τα γραφόμενα φαίνεται να ομιλούν για παταγώδη αποτυχία, για έλλειψη σεβασμού στις καιρικές συνθήκες και περιγράφει ο υπεύθυνος λεπτομερώς το χρονικό της σύγκρουσης των αεροσκαφών.